Tràn dịch khớp cổ tay đặc trưng bởi triệu chứng đau nhói làm giảm khả năng vận động, kèm nóng, sưng đỏ tại vị trí tổn thương. Người bệnh không điều trị kịp thời sẽ chuyển biến xấu theo thời gian, tăng nguy cơ bị teo cơ, hư khớp nặng và có thể cần can thiệp phẫu thuật.
Tràn dịch khớp cổ tay là gì?
Tràn dịch khớp cổ tay là hiện tượng tụ dịch trong khớp có thể ít hoặc nhiều. Theo cấu tạo tự nhiên của hệ vận động, khớp luôn có một lượng chất lỏng nhất định để các chuyển động diễn ra trơn tru. Tuy nhiên, do những nguyên nhân chủ quan hoặc khách quan, khi chất dịch này bị tích tụ nhiều hơn bình thường sẽ làm cho khớp bị tràn dịch.
Tình trạng này kéo dài sẽ dẫn đến sưng to, đỏ tấy, nóng và đau vùng khớp bị ảnh hưởng. Trường hợp nặng, người bệnh thậm chí giới hạn và không thể cử động được. Tràn dịch khớp có thể xảy ra ở bất cứ khớp nào trên cơ thể trong đó cổ tay là vị trí hay xảy ra. Một số nguyên nhân có thể gây nên tình trạng này như nhiễm trùng, các bệnh lý khớp viêm hoặc chấn thương. (1)
Dấu hiệu khớp bị tràn dịch khớp cổ tay
1. Đau vùng khớp cổ tay
Tràn dịch khớp đặc biệt khi có viêm khớp cổ tay có thể gây ra triệu chứng đau vùng khớp cổ tay. Đau có thể với cường độ từ nhẹ đến nặng tùy theo tình trạng bệnh. Triệu chứng đau thường xảy ra ngay cả khi nghỉ ngơi và gia tăng khi cử động hoặc ấn vùng khớp cổ tay. Cơn đau có thể xuất hiện đột ngột, từng cơn như trong bệnh lý gút cấp hoặc đau dai dẳng kéo dài trong các bệnh lý viêm khớp mạn tính. (2)
2. Vận động cổ tay bị hạn chế
Tràn dịch cổ tay khiến khớp bị sưng to do dịch tích tụ, do đó có thể làm giới hạn các cử động gập duỗi của khớp cổ tay. Ngoài ra, tình trạng đau khớp cũng có thể làm cho cổ tay vận động bị hạn chế.
3. Sưng, nóng, đỏ ở khớp cổ tay
Sưng nóng và đỏ vùng khớp cổ tay có thể xảy ra trong viêm và tràn dịch khớp cổ tay. Nguyên nhân là do tình trạng viêm cấp tính dẫn đến các phản ứng của cơ thể và gây ra các triệu chứng này. Một số bệnh lý cần phải chú ý khi có hiện tượng sưng nóng đỏ nhiều vùng khớp cổ tay đó là tình trạng nhiễm trùng. Ngoài ra còn gút cấp tính có thể có những biểu hiện tương tự.
4. Bầm tím
Hiện tượng dịch khớp tích tụ quá mức và để lâu, những mạch máu dưới da sẽ càng bị chèn ép và nguy cơ vỡ mạch máu. Điều này gây ra biểu hiện bầm tím ở cổ tay người bệnh. Đồng nghĩa, khi người bệnh xuất hiện vết bầm ở cổ tay kèm theo cơn đau khớp, nghĩa là tình trạng tràn dịch khớp đang tiến triển xấu, cần nhanh chóng được can thiệp y khoa.
5. Cứng khớp cổ tay
Dịch khớp cổ tay vốn có chức năng làm trơn tru chuyển động của hệ xương. Tuy nhiên, ở người bị tràn dịch cổ tay, khớp lại trở nên cứng và khiến cổ tay bị giảm độ linh hoạt. Cùng với triệu chứng đau khớp đặc hiệu, người bệnh đối diện nguy cơ không thể hoạt động cổ tay tạm thời cho đến khi được điều trị.
6. Tê bì
Tê bì tay là biểu hiện ít gặp hơn so với những triệu chứng lâm sàng khác. Những dấu hiệu này có thể xuất hiện đồng thời hoặc là hệ quả của những triệu chứng khác kéo dài. Vì vậy, người bệnh không nên chủ quan khi gặp những biểu hiện trên, kể cả khi mức độ cơn đau khớp có thể chịu đựng được.
Các tình trạng tràn dịch khớp phổ biến bao gồm:
- Tràn dịch khớp gối
- Tràn dịch khớp háng
- Tràn dịch khớp vai
- Tràn dịch khớp cổ chân
Nguyên nhân gây tràn dịch cổ tay
1. Chấn thương cổ tay
Đây là nguyên nhân phổ biến khiến khớp cổ tay bị tràn dịch. Chấn thương có thể ảnh hưởng đến xương và các mô liên kết khác như gân hay dây chằng, sụn khớp.
Bên cạnh đó, những cử động lặp lại nhiều lần ở vùng cổ tay cũng có thể gây ra tình trạng viêm khớp và tràn dịch khớp cổ tay. Thông thường viêm và tràn dịch khớp thường xảy ra một các đột ngột, theo sau chấn thương và cần phải chú ý đến tình trạng tụ máu ở khớp cổ tay sau chấn thương.
2. Nhiễm trùng khớp cổ tay
Tràn dịch khớp cổ tay có thể xảy ra sau khi người bệnh bị nhiễm trùng khớp cổ tay. Cơ thể bị vi khuẩn ngoại lai xâm nhập và tấn công và ổ khớp sẽ tạo thành nhiễm trùng khớp. (3)
Căn nguyên do tiêm chích không vô trùng vào khớp cổ tay hoặc xử lý vết thương hở không đúng cách hoặc giữ gìn vệ sinh vết thương hở không tốt đối với những vết thương ở gần khớp hoặc trên bề mặt khớp cổ tay.
Ngoài tràn dịch, nhiễm trùng khớp cũng gây ra biểu hiện khác như sưng nóng đỏ đau nhiều và có thể kèm theo sốt cao, lạnh run.
3. Bệnh lý khớp viêm
Các bệnh lý khớp viêm có thể là nguyên nhân gây tràn dịch khớp cổ tay. Trong bệnh lý khớp viêm, mạch máu giãn nở do cơn viêm tái phát nhiều lần dẫn đến sưng, phù nề cổ tay; dịch khớp dần dần tích lũy và đến mức nào đó sẽ gây tràn dịch.
- Bệnh lý khớp viêm tự miễn: một số bệnh lý tự miễn như viêm khớp dạng thấp, viêm khớp cột sống, lupus ban đỏ hệ thống…có thể gây ra tình trạng viêm khớp cổ tay và tràn dịch khớp cổ tay. Một số trường hợp có thể gây biến dạng và phá huỷ khớp cổ tay khi trình trạng bệnh kéo dài quá trình bị viêm.
- Người bị bệnh gout: Tình trạng tích tụ acid uric trong khớp có thể gây ra tràn dịch khớp, đồng thời, người bệnh gout cũng dễ có những cơn gout cấp bùng phát ảnh hưởng đến khớp.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Tràn dịch khớp cổ tay nên được điều trị sớm bởi bác sĩ chuyên môn. Trường hợp nhẹ, người bệnh trước đây chưa từng gặp phải tình trạng này có thể tự làm thuyên giảm cơn đau khớp bằng cách chườm đá. Tuy nhiên, trong trường hợp triệu chứng không cải thiện, cần phải đến gặp bác sĩ ngay.
Ngoài ra, ngay khi có những dấu hiệu đau nhói nhiều khi cử động cổ tay, cứng khớp và sưng tấy, người bệnh cần đi khám với bác sĩ càng nhanh càng tốt để được chẩn đoán và điều trị với phác đồ phù hợp. Tràn dịch cổ tay nếu để lâu sẽ làm tăng mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng hoạt động của khớp.
Nếu bệnh kéo dài quá lâu, biến chứng nặng xảy ra, người bệnh có thể sẽ phải thực hiện can thiệp phẫu thuật. Người bệnh đã từng bị tràn dịch khớp cổ tay và đã điều trị khỏi nhưng không giữ gìn sức khỏe xương khớp đúng cách khiến bệnh tái phát liên tục thì sẽ có nguy cơ cao đối diện biến chứng nguy hiểm như teo cơ cổ tay, viêm khớp cổ tay mạn tính, suy giảm chức năng cổ tay…
Phương pháp chẩn đoán tràn dịch khớp cổ tay
1. Khám lâm sàng
Khám lâm sàng bao gồm đánh giá dựa trên triệu chứng hiện có của người bệnh. Bác sĩ sẽ chạm vào cổ tay để đánh giá mức độ đau khớp, tình trạng cứng khớp, sưng đỏ của người bệnh. Kết hợp với thông tin bệnh sử, yếu tố nguy cơ chấn thương mà người bệnh cung cấp, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp xét nghiệm cận lâm sàng phù hợp cho từng người.
2. Chẩn đoán hình ảnh
Người bệnh được chỉ định thực hiện những phương pháp chẩn đoán hình ảnh nhằm quan sát và đánh giá rõ tình trạng của khớp cổ tay và đánh giá dịch tích tụ. Kết quả hình ảnh có thể giúp gợi ý cho bác sĩ lâm sàng dự đoán được nguyên nhân dẫn đến tràn dịch, từ đó đưa ra các phương pháp điều trị phù hợp.
Những phương pháp chẩn đoán hình ảnh gồm:
- Chụp X-quang khớp cổ tay
- Siêu âm khớp cổ tay
- Chụp cắt lớp vi tính khớp cổ tay
- Chụp cộng hưởng từ khớp cổ tay
3. Phân tích dịch khớp
Phân tích dịch khớp có thể giúp bác sĩ chẩn đoán được nguyên nhân gây bệnh dựa trên màu sắc và những thành phần khác trong dịch khớp trong những trường hợp cần thiết. Bác sĩ sẽ tiến hành hút một lượng dịch vừa đủ tại vị trí bị tràn dịch khớp cổ tay và mang đi xét nghiệm. Màu sắc dịch có thể giúp dự đoán được tình trạng bệnh, ví dụ:
- Dịch vàng trong: tràn dịch do thoái hoá.
- Dịch có màu vàng lợn cợn: bệnh lý khớp viêm
- Dịch mủ: do nhiễm trùng khớp
- Dịch có lẫn máu: do chấn thương
Bệnh tràn dịch khớp cổ tay chữa như thế nào?
Tràn dịch khớp cổ tay thường được điều trị bằng nội khoa bao gồm biện pháp thuốc uống và không dùng thuốc. (3)
Những phương pháp phổ biến điều trị cho tình trạng khớp cổ tay bị tràn dịch là:
- Khi có những triệu chứng nghi ngờ tràn dịch khớp cổ tay, người bệnh có thể chườm lạnh vùng cổ tay để làm giảm bớt cơn đau. Sau đó, đến bệnh viện khám với bác sĩ để được nhận phác đồ điều trị phù hợp.
- Uống thuốc: Những loại thuốc có công dụng làm giảm đau đơn thuần hoặc các loại thuốc kháng viêm như thuốc chống viêm không steroid, steroid, thuốc colchicine có thể được sử dụng để giúp người bệnh kiểm soát được cơn đau khớp tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra tình trạng tràn dịch khớp.
- Bôi thuốc kháng viêm tại chỗ.
- Tiêm kháng viêm vào khớp cổ tay: trong những trường hợp loại trừ tình trạng nhiễm trùng, bác sĩ có thể thực hiện phương pháp điều trị hút dịch khớp cổ tay, sau đó tiêm thuốc kháng viêm vào vùng khớp cổ tay để điều trị tình trạng viêm và tràn dịch khớp, đặc biệt trong những trường hợp không đáp ứng với điều trị thuốc uống.
- Can thiệp phẫu thuật: có thể được được áp dụng cho những người bệnh nặng, khớp cổ tay suy giảm chức năng đáng kể và không đáp ứng với các phương pháp điều trị nội khoa khác.
- Người bệnh cần kết hợp phương pháp điều trị chính cùng với nghỉ ngơi, hạn chế vận động mạnh lên cổ tay để khớp có thời gian hồi phục.
Biện pháp phòng ngừa vùng cổ tay bị tràn dịch
- Tập thể dục đều đặn để tăng sức mạnh và độ dẻo dai của khớp cổ tay
- Sử dụng các dụng cụ hỗ trợ để bảo vệ cổ tay khi chơi thể thao hoặc làm công việc nặng cần sử dụng nhiều lực cổ tay
- Không sử dụng lực cổ tay quá sức để dẫn đến chấn thương
- Có một chế độ dinh dưỡng khoa học để kiểm soát cân nặng và phòng tránh bệnh gout
- Điều trị và kiểm soát tốt các bệnh lý khớp viêm tránh gây ra những biểu hiện viêm khớp và tràn dịch khớp cổ tay.
Để đặt lịch khám và điều trị với các chuyên gia đầu ngành tại Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:
Tràn dịch khớp cổ tay là tình trạng dịch khớp tích tụ gây viêm sưng khớp cổ tay. Người bệnh sẽ chịu những cơn đau khiến cổ tay khó cử động, đồng thời gây cứng và sưng tấy tại khớp tay. Bệnh có nhiều nguyên nhân nhưng thường xảy ra do chấn thương cổ tay hoặc các bệnh cơ xương khớp khác. Việc điều trị tràn dịch cổ tay rất quan trọng, giúp người bệnh phòng tránh được các biến chứng như viêm khớp mạn, suy giảm chức năng khớp, teo cơ…
